..હવે લીંબાયતના નીલગીરી વિસ્તારમાં “નીલગીરી”ના એકપણ વૃક્ષ બચ્યા નથી

લિંબાયત(Limbayat) ઝોનના નીલગીરી વિસ્તારમાં બાકીના 100 જેટલા નીલગીરીના(Nilgiri) વૃક્ષો પણ વિકાસનો શિકાર બન્યા છે. છેલ્લા કેટલાક સમયથી આ વૃક્ષો બંને બાજુએ બનાવેલા રોડની વચ્ચોવચ નિશાની તરીકે છોડી દેવામાં આવ્યા હતા. ઉધના સ્ટેશન પાસેના રેલ્વે ગુડ્સ યાર્ડ તરફ જતા રસ્તાને પહોળો કરવા માટે પણ આ કાપવામાં આવ્યા હતા.

3 દાયકા પહેલા સુધી, લિંબાયત ગામથી ગોડાદરા સુધીના લગભગ બે કિલોમીટરના વિસ્તારમાં ફેલાયેલા હજારો નીલગીરીના વૃક્ષો હતા. અહીં પહેલા નીલગીરીના વૃક્ષોનું ગાઢ જંગલ હતું. આ કારણથી આ વિસ્તાર નીલગિરી તરીકે ઓળખાતો હતો. કાકરાપાર ડેમમાંથી આવતી કેનાલ પણ તેમાંથી પસાર થતી હતી. નીલગીરીની ખીણની બીજી બાજુ શેરડીના ખેતરો લહેરાતા હતા. શહેરની વસ્તી વધવાની સાથે ધીમે ધીમે આ વિસ્તારમાં લોકોની વસાહત થવા લાગી. નવા સમાજો બનવા લાગ્યા અને નીલગીરીના વૃક્ષોનું આ જંગલ પણ ધીમે ધીમે સંકોચવા લાગ્યું. કેનાલનું અસ્તિત્વ પણ ખતમ થઈ ગયું. સુરત મહાનગરપાલિકામાં જોડાયા બાદ તેને વધુ વેગ મળ્યો.

મહાનગરપાલિકા દ્વારા બહાર કાઢવામાં આવેલા રસ્તાઓની વચ્ચોવચ ખાલી પડેલી જગ્યાઓમાં બે ભાગમાં માત્ર સો વૃક્ષો જ બાકી રહ્યા હતા. આ વિસ્તારમાં ટોકન તરીકે છોડી દેવામાં આવ્યા હતા. મહારાણા પ્રતાપ સર્કલથી નીલગીરી સર્કલ સુધીના રસ્તાને પહોળો કરવા દરમિયાન લગભગ 500 વૃક્ષો કાપવામાં આવ્યા હતા. ત્યારપછી નીલગિરી સર્કલથી સાંઈ બાબા મંદિર તરફ જતા રસ્તા પર લગભગ સો જેટલા વૃક્ષોનો છેલ્લો ભાગ બચ્યો હતો, તે પણ હવે કાપી નાખવામાં આવ્યો છે. આ વૃક્ષો કાપવા અંગે વિસ્તારના લોકોની પ્રતિક્રિયા પણ મિશ્રિત છે. કેટલાક કહે છે કે શહેર હાલમાં જે પ્રદૂષણનો સામનો કરી રહ્યું છે તેને ધ્યાનમાં રાખીને વૃક્ષો કાપવા ન જોઈએ. બીજી તરફ મોટા ભાગના લોકોનું કહેવું છે કે વૃક્ષો કાપવા બદલ અફસોસ છે, પરંતુ વિકાસ માટે તે જરૂરી હતું.

નકારાત્મક બાબત આ હતી

છેલ્લા 4 દાયકાથી આ વિસ્તારમાં રહેતા પ્રકાશ માસ્ટર કહે છે કે જ્યારે નીલગીરીનું જંગલ હતું ત્યારે શુદ્ધ હવા અને ઠંડકનો અહેસાસ થતો હતો. તે સમયે ન તો આટલી વસ્તી હતી કે ન આટલા ઉદ્યોગો. જેના કારણે પ્રદુષણ પણ વધારે ન હતું. પાકા રસ્તાઓના અભાવે અહીં જીવન એટલું સરળ ન હતું. હવે પ્રદુષણ વધ્યું છે તેથી વૃક્ષોની જરૂરિયાત અનુભવાય છે.

સુરેશ મોરે (મામા), એક સ્થાનિક રહેવાસી, નિર્દેશ કરે છે કે નીલગીરી જંગલના કેટલાક નકારાત્મક પાસાઓ પણ હતા. જેના કારણે જ્યારે પણ વૃક્ષો કાપવામાં આવ્યા ત્યારે લોકોએ ખુલ્લેઆમ વિરોધ કર્યો ન હતો. જ્યારે નીલગીરીના હજારો વૃક્ષો હતા. તે સમયે આ ઝાડ વચ્ચે દારૂ અને જુગારના અડ્ડા પણ ચાલતા હતા. હત્યા બાદ અનેક મૃતદેહો પણ ફેંકવામાં આવ્યા હતા. શ્રમિકો અને ઘરવિહોણા લોકો અહીં ભેગા થતા હતા અને ગંદકી ફેલાવતા હતા.