હોલી કબ હૈ ? જાણો કયા દિવસે થશે હોલિકા દહન અને કયા દિવસે રમાશે ધુળેટી ?
હિંદુ (Hindu) ધર્મમાં રંગ અને ઉત્સાહથી ભરેલા હોળીના(Holi) પવિત્ર તહેવારનું (Festival) ઘણું મહત્વ છે. પંચાંગ અનુસાર ફાલ્ગુન માસની પૂર્ણિમાએ આવતા આ તહેવારને દેશ-વિદેશમાં ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. આ જ કારણ છે કે નવું વર્ષ શરૂ થતાં જ લોકો તેની આતુરતાથી રાહ જોવા લાગે છે. અનિષ્ટ પર સારાની જીત સાથે સંકળાયેલો આ શુભ તહેવાર આ વર્ષે ક્યારે ઉજવવામાં આવશે? કયા દિવસે હોલિકા પ્રગટાવવામાં આવશે અને કયા દિવસે ધુળેટી રમાશે? આવો જાણીએ હોળી સાથે જોડાયેલી માન્યતા અને આ પવિત્ર તહેવાર સાથે જોડાયેલા શુભ સમય વિશે.
હોલિકા દહનનો શુભ સમય
પંચાંગ અનુસાર, આ વર્ષે ફાલ્ગુન મહિનાની પૂર્ણિમાની તારીખ 06 માર્ચ, 2023 ના રોજ સાંજે 04:17 PM થી શરૂ થશે અને 07 માર્ચ, 2023 ના રોજ સાંજે 06:09 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. આવી સ્થિતિમાં, આ વર્ષે હોલિકા દહન 07 માર્ચ, 2023 ના રોજ કરવામાં આવશે.
ધુળેટી ક્યારે રમાશે
હોળીના પવિત્ર તહેવારનો સંબંધ રંગ, ઉત્સાહ અને ખુશીઓ સાથે છે. જે રંગો વિના હોળી અધૂરી માનવામાં આવે છે તે આ વર્ષે 08 માર્ચ 2023ના રોજ રમાશે. આ દિવસે દેશના તમામ ભાગોમાં લોકો ફૂલોથી તો ક્યાંક અબીલ-ગુલાલથી હોળી રમે છે.
હોળીનું ધાર્મિક મહત્વ
હિંદુ ધાર્મિક માન્યતા અનુસાર હોળીનો સંબંધ હોલિકા અને પ્રહલાદની કથા સાથે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે જ્યારે હોલિકા ભગવાન શ્રી વિષ્ણુના પરમ ભક્તને મારવા માટે અગ્નિમાં બેઠી હતી, ત્યારે શ્રી હરિની કૃપાથી પ્રહલાદને કંઈ થયું ન હતું અને તે સુરક્ષિત રીતે બહાર આવી ગયો હતો પરંતુ હોલિકા તે જ આગમાં ભસ્મ થઈ ગઈ હતી. હિંદુ પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, પ્રહલાદને હોલિકા હોળીના 8 દિવસ પહેલા ત્રાસ આપવાનું શરૂ કરે છે, તેથી જ હોળીકા દહનના આઠ દિવસ પહેલા હોલાષ્ટક શરૂ થાય છે અને તેને કોઈપણ શુભ કાર્ય કરવા માટે પ્રતિબંધિત છે.
હોલાષ્ટક ક્યારે થશે
પંચાંગ અનુસાર, વર્ષ 2023માં હોલાષ્ટક 27 ફેબ્રુઆરી 2023થી શરૂ થશે અને 08 માર્ચ 2023 સુધી રહેશે. હિંદુ માન્યતાઓ અનુસાર આ દરમિયાન કોઈ પણ શુભ કાર્ય કરવામાં આવતું નથી. હોલિકા અને પ્રહલાદ ઉપરાંત હોલાષ્ટક સાથે જોડાયેલી બીજી પણ એક કથા છે. જે મુજબ એકવાર ઈન્દ્રદેવના કહેવા પર કામદેવે ભગવાન શિવની તપસ્યાનું વિસર્જન કર્યું હતું, જેના કારણે ભગવાન શિવ ક્રોધિત થઈ ગયા અને પોતાની ત્રીજી આંખથી કામદેવનો નાશ કર્યો. જે દિવસે મહાદેવે કામદેવનો નાશ કર્યો તે દિવસે ફાલ્ગુન માસની અષ્ટમી તિથિ હતી. આ પછી, કામદેવની પત્ની રતિએ તે જ દિવસથી સતત 8 દિવસ સુધી કઠોર તપસ્યા કરી અને મહાદેવને પ્રસન્ન કરીને તેના પતિ કામદેવને પુનઃ જીવિત કરવાનું વરદાન મેળવ્યું. આ આઠ દિવસને હિન્દુ ધર્મમાં હોલાષ્ટક કહેવામાં આવે છે.