World Environment Day : પર્યાવરણ દિવસ નિમિત્તે આ સંકલ્પ જરૂરથી લો
પૃથ્વીને(Earth) મનુષ્યો, પ્રાણીઓ અને પક્ષીઓ માટે રહેવા યોગ્ય બનાવવા માટે પ્રકૃતિ અને પર્યાવરણનું (Environment) રક્ષણ કરવું ખૂબ જ જરૂરી છે. પર્યાવરણ અને પૃથ્વી જીવન જીવવા માટે સૌથી જરૂરી વસ્તુઓ પૂરી પાડે છે, જેમ કે શ્વાસ લેવા માટે હવા અને પેટ ભરવા માટે ખોરાક અને પાણી. પરંતુ આપણે બધા જાણીએ છીએ કે પૃથ્વી પર રહેવા માટે સારું વાતાવરણ જરૂરી છે, જે આપણને પ્રકૃતિમાંથી મળે છે. જીવવા માટે કુદરત આપણી પાસેથી કશું લીધા વિના આપણને ઘણું બધું આપે છે, પણ બદલામાં માણસ પ્રકૃતિ સાથે રમે છે, તેનું શોષણ કરે છે અને પર્યાવરણને પ્રદૂષિત કરે છે. આનાથી પ્રકૃતિને નુકસાન થાય છે, જેના કારણે મનુષ્ય સહિત પશુ-પક્ષીઓનું જીવન જોખમમાં છે. ગ્લોબલ વોર્મિંગ, દરિયાઈ પ્રદૂષણ અને વધતી જતી વસ્તીના વધતા જોખમને નિયંત્રણમાં રાખવું પૃથ્વી પર રહેતા દરેક માનવીની ફરજ છે, જેથી પર્યાવરણને વર્તમાન અને ભાવિ પેઢીઓ માટે સુરક્ષિત અને કાર્યક્ષમ રાખી શકાય.
શા માટે માત્ર 5 જૂન?
પર્યાવરણને સતત થતા નુકસાનને કારણે તેના સંરક્ષણ માટેની વૈશ્વિક ચિંતા અને પર્યાવરણીય પ્રદૂષણની સમસ્યાને ધ્યાનમાં રાખીને પર્યાવરણ દિવસનો પાયો નાખવામાં આવ્યો હતો. આ પાયો વર્ષ 1972માં સંયુક્ત રાષ્ટ્ર દ્વારા નાખવામાં આવ્યો હતો. તેની શરૂઆત સ્વીડનની રાજધાની સ્ટોકહોમમાં થઈ હતી. સ્ટોકહોમમાં યોજાયેલી કોન્ફરન્સમાં વિશ્વના 119 દેશોએ ભાગ લીધો હતો. તેનું આયોજન સંયુક્ત રાષ્ટ્ર દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું. આ કોન્ફરન્સમાં જ દર વર્ષે 5મી જૂને વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસની ઉજવણી કરવાનો ઠરાવ કરવામાં આવ્યો હતો.
આ પાંચ સંકલ્પો પૃથ્વીને સ્વર્ગ બનાવી શકે છે
1. કચરો ફેંકશો નહીં
આ વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસ નિમિત્તે કચરાને યોગ્ય જગ્યાએ લઈ જવાનો સંકલ્પ લઈએ. દરરોજ દરેક ઘરમાંથી ઘણો કચરો નીકળે છે. તેમાં સૂકો અને ભીનો કચરો હોય છે, જેને લોકો અહીં-ત્યાં ફેંકે છે. આ કચરો યોગ્ય જગ્યાએ ન ફેંકવાને કારણે તે પશુઓના પેટમાં અથવા નદીઓને પ્રદૂષિત કરવાનું કામ કરે છે. જેના કારણે પ્રદુષણ ફેલાય છે. ઘરમાંથી નીકળતો કચરો ડસ્ટબિનમાં જ નાખો.
2. વધુ ને વધુ જાહેર પરિવહનનો ઉપયોગ કરો
આજના વિશ્વમાં, દરેક વ્યક્તિ ખાનગી વાહન દ્વારા મુસાફરી કરવાનો શોખીન બની ગયો છે, કોઈ પણ જાહેર પરિવહનનો ઉપયોગ કરવા માંગતું નથી. વાયુ પ્રદૂષણના મુખ્ય પરિબળોમાંનું એક આપણા વાહનોમાંથી નીકળતો ગંદો ધુમાડો છે.માણસ, પ્રાણીઓ અને વનસ્પતિના જીવન માટે શુદ્ધ હવા જરૂરી છે. માણસને શ્વાસ લેવા માટે હવાની જરૂર પડે છે પરંતુ જો આ હવા પ્રદૂષિત હોય તો જીવન મુશ્કેલ બની જાય છે. શ્વાસની તકલીફ ખૂબ જ સામાન્ય બની જશે. પેટ્રોલ ડીઝલ વાહનનો ધુમાડો નુકસાનકારક બની શકે છે. આ કાર્બન મોનો-ઓક્સાઇડ મુક્ત કરે છે જે તમામ શ્વાસોચ્છવાસ માટે હાનિકારક છે. આ કિસ્સામાં, પેટ્રોલ ડીઝલને બદલે, ઇ-વાહન અથવા જાહેર પરિવહનનો ઉપયોગ કરો.
3. પરિવારના દરેક સભ્યએ તેમના જન્મદિવસ પર એક વૃક્ષ વાવવા જ જોઈએ
કુદરતને માત્ર વૃક્ષો અને છોડ પર જ અવલંબન છે. વૃક્ષો અને છોડના આડેધડ કાપને કારણે ઘણી જગ્યાએ ઓક્સિજનની અછત છે. આ કારણોસર હવામાન ચક્ર પણ બગડી રહ્યું છે. જેના કારણે આપણે દરરોજ કુદરતી આફતોના પ્રકોપનો સામનો કરવો પડે છે. પ્રકૃતિની જાળવણી માટે, ઓક્સિજનની જરૂરિયાતને પહોંચી વળવા માટે, વૃક્ષો અને છોડને કાપવાનું બંધ કરો, પરંતુ તમે દરેક જગ્યાએ જઈને રોકી શકતા નથી, તેથી જ જો તમે કોઈના જન્મદિવસ નિમિત્તે તમારી આસપાસ એક વૃક્ષ વાવવા માંગો છો. ફેમિલી મેમ્બર. જો તમે સંકલ્પ લેશો તો ક્યાંક ને ક્યાંક મોટું પરિવર્તન ચોક્કસ આવશે.
4. પોલિથીન અને પ્લાસ્ટિકનો ઉપયોગ કરશો નહીં
પર્યાવરણ દિવસ 2023 ની થીમ ‘પ્લાસ્ટિક પ્રદૂષણનો ઉકેલ’ છે. પ્લાસ્ટીક કે પોલીથીનના ઉપયોગથી કુદરતને ખુબ જ નુકશાન થાય છે. પ્લાસ્ટિકનો નાશ કરી શકાતો ન હોવાથી તે નદીઓ, જમીન વગેરેને પ્રદૂષિત કરે છે જેના કારણે પૃથ્વીની ઉપજની ક્ષમતા પણ ઘટી રહી છે. આવી સ્થિતિમાં પ્લાસ્ટિક કે પોલીથીનનો ઉપયોગ બંધ કરવાનો સંકલ્પ લો. તેના બદલે કાગળની બેગ અથવા કાપડની થેલીઓનો ઉપયોગ કરો.
5. તમારી જાતને અને અન્ય લોકોને પ્રેરણા આપો
વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસ નિમિત્તે પાંચમો સંકલ્પ એ રીતે લો કે તમે અને અન્ય લોકો પણ આ સારા કાર્ય માટે પ્રેરિત થઈ શકો. જેથી વૃક્ષો, છોડ, પૃથ્વી, માટી, પ્રાણીઓ અને પાણી વગેરેને વધુ સુરક્ષિત રાખી શકાય. કારણ કે આ કામ એકલા હાથે કરવાથી ક્યારેય સફળતા નહીં મળે, જ્યાં સુધી તેમાં જનસમર્થન નહીં હોય ત્યાં સુધી કોઈ પરિવર્તન નહીં આવે.