G20 કોન્ફરન્સ માટે ભારત સરકારે કર્યો 4100 કરોડનો ખર્ચ : બ્રાઝીલ માટે પડકાર
Indian government spent 4100 crores for G20 conference: Challenge for Brazil
ભારતમાં G-20 કોન્ફરન્સનું ભવ્ય આયોજન આગામી આયોજક દેશ બ્રાઝિલ(Brazil) માટે કોઈ પડકારથી ઓછું નથી. આવતા વર્ષે 2024 માં, લેટિન અમેરિકન દેશ વિશ્વના સૌથી મોટા દેશોના સમૂહની યજમાની કરવાનો છે. આવી સ્થિતિમાં, ભારતની વ્યવસ્થા એટલી શાનદાર છે કે 2008થી આયોજિત 18 કોન્ફરન્સમાં તેની ગણના શ્રેષ્ઠમાં થઈ રહી છે.
ભારતની દિવ્ય ઘટનાએ સમૃદ્ધ દેશો અમેરિકા, ઈંગ્લેન્ડ, કેનેડા, મેક્સિકો, રશિયા અને ઓસ્ટ્રેલિયાને બતાવ્યું છે કે વિકાસશીલ ભારત વિશ્વ લીડર બનવા તરફ આગળ વધી રહ્યું છે. જ્યારે પડોશી દેશ ચીન સહિત અનેક દેશોની ઘટનાઓ ભારતના મંડપમની સરખામણીમાં ટકતી નથી. હવે બ્રાઝિલ પાસે ભારતની જેમ આલીશાન ઈવેન્ટનું આયોજન કરવાની જવાબદારી છે, જે કોઈ મુશ્કેલ દાવાથી ઓછી નથી.
અંદાજિત ખર્ચ રૂ 4100 કરોડ
G-20 કોન્ફરન્સના ખર્ચને લઈને સરકારે હજુ સુધી કોઈ સત્તાવાર આંકડા રજૂ કર્યા નથી, પરંતુ અંદાજિત 4100 કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ પ્રકાશમાં આવી રહ્યો છે. એક અધિકારીના જણાવ્યા અનુસાર, આગામી આયોજક બ્રાઝિલના ઘણા પ્રતિનિધિઓએ ભારતના ઈવેન્ટની પ્રશંસા કરી છે. તેમણે એવી આશંકા પણ વ્યક્ત કરી હતી કે આવા આકર્ષક કાર્યક્રમનું આયોજન કરવું એક મોટો પડકાર છે.
ITPOએ મહત્તમ નાણાં ખર્ચ્યા
આવા ભવ્ય કાર્યક્રમનું આયોજન કરવા માટે ઘણાં આયોજન અને ખર્ચની જરૂર પડશે, જેના માટે બ્રાઝિલ પાસે વધુ સમય નથી. જો સૂત્રોનું માનીએ તો, G20 પર 4100 કરોડ રૂપિયાના અંદાજિત ખર્ચમાંથી 98 ટકાથી વધુ ખર્ચ દિલ્હી પોલીસ જેવી કેન્દ્રીય એજન્સીઓ સિવાય ITPO, રોડ ટ્રાન્સપોર્ટ અને હાઇવે મંત્રાલય અને મિલિટરી એન્જિનિયર સર્વિસ જેવી કેન્દ્રીય એજન્સીઓએ કર્યો હતો. NDMC અને DDA. છે.
સૂત્રોનું માનીએ તો મોટાભાગનો ખર્ચ પ્રોપર્ટીના બાંધકામ અને જાળવણી પાછળ કરવામાં આવ્યો છે. એનડીએમસી અને લુટિયન ઝોન વિસ્તારોમાં આ કરવામાં આવ્યું હતું. આ જ કારણ છે કે કેન્દ્ર સરકારના વિભાગોએ મોટાભાગનો ખર્ચ ઉઠાવ્યો છે. બાગાયત સુધારાથી લઈને G-20 બ્રાન્ડિંગ સુધી 9 સરકારી એજન્સીઓએ કામ કર્યું.
સુરક્ષા પાછળ ઘણા પૈસા ખર્ચાયા
તેમાં NDMC અને MCD જેવી નાગરિક સંસ્થાઓ અને સંરક્ષણ મંત્રાલય હેઠળના વિભાગોનો પણ સમાવેશ થાય છે. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, મોટી સંખ્યામાં વિદેશી મહેમાનોને ધ્યાનમાં રાખીને સુરક્ષા વ્યવસ્થા પર ઘણો ખર્ચ કરવામાં આવ્યો છે, જ્યારે ITPO એ માત્ર સમિટ માટે જ નહીં પરંતુ વિશાળ કન્વેન્શન સેન્ટર ભારત મંડપમ જેવી લાંબા ગાળાની સંપત્તિના નિર્માણ પર પણ ખર્ચ કર્યો છે. આ મિલકતો તેમની કિંમતની સાથે ભવિષ્યમાં આવકનો સ્ત્રોત પણ બની રહેશે. પણ, હંમેશા મોટી ઘટનાઓ માટે તૈયાર રહેશે.
બ્રાઝિલ જી-20ની યજમાની કરશે
સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ મંત્રાલય સહિત ઘણા કેન્દ્રીય મંત્રાલયો આ ઇવેન્ટને ભવ્ય બનાવવા માટે છેલ્લા ઘણા વર્ષોથી આયોજન કરી રહ્યા છે. આ પછી નિયત સમયે પ્રગતિ મેદાનનો લુક બદલાઈ ગયો. એવું નથી કે બ્રાઝિલ અગાઉથી તૈયારી કરી રહ્યું ન હતું, પરંતુ તેણે ભારતમાં આટલા ભવ્ય આયોજનની કલ્પના પણ નહીં કરી હોય. આવતા વર્ષે યોજાનારી કોન્ફરન્સમાં તે ભારતની યજમાનીની કેટલી નજીક પહોંચી શકે છે તે જોવું રહ્યું. ઇવેન્ટના કુલ અંદાજિત ખર્ચમાંથી, ITPO એ આશરે રૂ. 3,600 કરોડના બિલના 87% કરતાં વધુ ચૂકવ્યા હતા. આ પછી દિલ્હી પોલીસે 340 કરોડ રૂપિયા અને NDMCએ 60 કરોડ રૂપિયા આપ્યા.
આ વિભાગોએ પણ ખર્ચ કર્યો હતો
સૂત્રોનું કહેવું છે કે દિલ્હીના પબ્લિક વર્કસ ડિપાર્ટમેન્ટે લગભગ 45 કરોડ રૂપિયા, સેન્ટ્રલ રોડ સરફેસ ટ્રાન્સપોર્ટ મિનિસ્ટ્રીએ 26 કરોડ રૂપિયા, દિલ્હી ડેવલપમેન્ટ ઓથોરિટીએ 18 કરોડ રૂપિયા, દિલ્હી ફોરેસ્ટ ડિપાર્ટમેન્ટે 16 કરોડ અને MCDએ 5 કરોડ રૂપિયા ખર્ચ્યા છે. જ્યારે જાહેર સ્થળોનું બ્યુટીફિકેશન, ખાસ કરીને મૂર્તિઓ અને શેરી ફર્નિચરની શ્રેણી હેઠળ આવતી અન્ય સંપત્તિઓ, જો કોર્પોરેટ સામાજિક જવાબદારી પહેલો દ્વારા કરવામાં ન આવી હોત તો ઘણો ખર્ચ થયો હોત.
