Tech Check : શું તમારા નામ પર કોઈએ લોન તો નથી લીધી ને ? કેવી રીતે પડશે ખબર ?
શું અન્ય કોઈ તમારા નામે લોન (Loan) લઈ શકે છે? તમને આ પ્રશ્ન (Question) અજીબોગરીબ લાગશે, પરંતુ આવું થઈ રહ્યું છે. એક-બે નહીં પરંતુ આવા અનેક કિસ્સા છે જેમાં સ્કેમર્સે કોઈના પાન કાર્ડનો ઉપયોગ કરીને લોન લીધી હોય. યુઝરને આ બધા વિશે લાંબા સમય પછી ખબર પડે છે. સાયબર ફ્રોડના આ યુગમાં આ કોઈ મોટી વાત નથી.
સાયબર ગુનેગારો લોકોને છેતરવા માટે નવા નવા રસ્તા શોધતા રહે છે. આવી જ એક રીત છે લોન છેતરપિંડી. માર્ગ દ્વારા, આ કોઈ નવી પદ્ધતિ નથી, પરંતુ તે લાંબા સમયથી ચાલી રહી છે. કોરોના મહામારી દરમિયાન આવી અનેક છેતરપિંડી સામે આવી હતી. લોન ફ્રોડમાં સાયબર ગુનેગારો યુઝરના નામે લોન લે છે અને તેને ખબર પણ નથી હોતી.
જ્યારે યુઝરને તેના વિશે ખબર પડી ત્યાં સુધીમાં તેના નામે લોન અને વ્યાજ ખૂબ વધી ગયું છે. આવી ઘટનામાં પહેલો સવાલ એ આવે છે કે કોઈ તમારી જાણ વગર તમારા નામે લોન કેવી રીતે લઈ શકે. બીજો પ્રશ્ન એ છે કે તમે આ બધા વિશે કેવી રીતે જાણશો અને ત્રીજો પ્રશ્ન એ છે કે તમે કેવી રીતે બચી શકશો.
તમારા નામે લોન ફ્રોડ કેવી રીતે થાય છે?
સૌથી પહેલા તો એ સમજવું પડશે કે તમારી સંમતિ વિના આ રમત કેવી રીતે થાય છે? ખરેખર, સ્કેમર્સ યુઝરના પાન કાર્ડ અને મોબાઈલ નંબરની મદદથી આખી ગેમ રમે છે. સ્કેમર્સ યુઝર્સના નામે નાની લોન લે છે, જેથી તેમને વેરિફિકેશનની ઝંઝટમાંથી પસાર થવું ન પડે.
છેલ્લા કેટલાક સમયમાં ઘણી ઇન્સ્ટન્ટ લોન એપ્સ આવી છે. આ એપ્સ તમને મિનિટોમાં પર્સનલ લોન આપવાનો દાવો કરે છે. સ્કેમર્સ આનો ફાયદો ઉઠાવે છે અને નકલી લોનનો આખો ખેલ રમે છે. ત્વરિત લોન પ્રદાતાઓ ફક્ત ગ્રાહકોના પાન કાર્ડ અને મોબાઇલ નંબર પર જ નાની લોન આપે છે.
શું તમારા નામે પણ કોઈએ લોન લીધી છે?
આપણે આપણું પાન અથવા આધાર કાર્ડ અન્ય લોકો સાથે ઘણા પ્રસંગોએ શેર કરીએ છીએ. તમારું PAN કાર્ડ બેંક ખાતા સાથે જોડાયેલું છે. આ કિસ્સામાં, તમે બેંકમાંથી તમારો CIBIL સ્કોર ચેક કરાવી શકો છો.
જો વપરાશકર્તાઓ ઇચ્છે છે, તો તેઓ કોઈપણ એજન્સી દ્વારા તેમનો CIBIL સ્કોર પણ ચકાસી શકે છે. આ બતાવે છે કે તમારા નામે કેટલી લોન છે. જો કોઈએ તમારા નામે લોન (નકલી) લીધી હોય અને તે ચૂકવવામાં ન આવે, તો CIBIL સ્કોર ઘટશે.
પાન કાર્ડ
તમારા નામે કેટલી લોન અને ક્રેડિટ કાર્ડ છે તે શોધવાનો સૌથી સરળ રસ્તો ક્રેડિટ રિપોર્ટ છે. યુઝર્સના ક્રેડિટ રિપોર્ટમાં લોન અને ક્રેડિટ કાર્ડ બંનેની વિગતો ઉપલબ્ધ છે. આ રીતે તમે ચેક કરી શકો છો કે તમારા નામે કેટલી લોન છે.
તમે CIBIL, Equifax, Experian અને CRIF હાઈ માર્ક પર તમારો ક્રેડિટ રિપોર્ટ ચેક કરી શકો છો. આ સિવાય બીજી ઘણી થર્ડ પાર્ટી એપ્સ પર પણ તમને આ સુવિધા મળે છે.
ક્રેડિટ રિપોર્ટ તપાસવા માટે, તમારે તમારું નામ, સરનામું, મોબાઇલ નંબર અને આ વેબસાઇટ્સ પર પ્રાપ્ત OTP દાખલ કરવો પડશે. આ રીતે, તમને તમારા પાન કાર્ડ પર ચાલતી લોન વિશે સંપૂર્ણ માહિતી મળશે.
જો તમને કોઈ ભૂલ દેખાય તો શું કરવું?
જો કોઈ વપરાશકર્તા તેના ક્રેડિટ રિપોર્ટમાં વિસંગતતા જુએ છે, તો તે ક્રેડિટ બ્યુરો અને ક્રેડિટ પ્રદાતા બંનેનો સંપર્ક કરી શકે છે. તમારે તેમને આ ભૂલ વિશે જણાવવું પડશે અને તેમને ભૂલ સુધારવા માટે કહેવું પડશે.
ઓનલાઇન છેતરપિંડી કેવી રીતે બચાવી શકાય?
આ સૌથી મોટો પ્રશ્ન છે. આવી કોઈપણ છેતરપિંડીથી બચવાનો શ્રેષ્ઠ માર્ગ એ છે કે તમે તમારી જાતને સજાગ રાખો. એટલે કે સાવધાની એ સલામતી છે. તમારે આધાર અને પાન કાર્ડ જેવી વિગતો કોઈપણ અજાણી વ્યક્તિ સાથે શેર કરવી જોઈએ નહીં.
કોઈપણ પરિસ્થિતિમાં, જો તમારે તમારા પાન કાર્ડ અથવા આધાર કાર્ડની નકલ શેર કરવી હોય, તો તેની નકલ પર તેનું કારણ લખો. એટલે કે આધાર કાર્ડ કે પાન કાર્ડની આ કોપી કયા કામ માટે ઉપયોગમાં લેવાશે, તે ચોક્કસ લખો. લખતી વખતે નોંધ કરો કે તેનો અમુક ભાગ તમારા કાર્ડ પર પણ આવે છે, જેથી તેનો ઉપયોગ અન્ય કોઈ હેતુ માટે ન થઈ શકે.